Sakız Adası (Chios) Rehberi: Temel Bilgiler

Turizm istatistiklerinden gördüğümüz üzere, Sakız Adası -ya da uluslararası ismiyle Chios- Türkiye’den Yunanistan’a gelen turistlerin açık ara en fazla ziyaret ettikleri ada olduğu için, artık sitede beş başlıkta topladığım, çok temel bilgileri içeren bir Sakız Adası rehberi bulunması gerektiğine karar verdim. Kuşkusuz her yer gibi, burası için de yüzlerce tavsiye verilebilir, inanılmaz detaylara inilebilir. Ancak ben en temelde, herhangi bir tura katılmadan da kendi başınıza yapabileceklerinizden oluşan bir liste hazırlamak istedim ve bu listeye, adada konaklama ve yeme-içme önerilerimi de ekledim. Hadi gelin birlikte gezelim 😉

1- Ne zaman ve nasıl gitmeli?

Sakız Adası’nın Türkiye ile tek bağlantısı Çeşme Limanı… Adaya sefer yapan üç şirket var. Bunlar Turyol, Ertürk ve Sunrise… Çeşme-Sakız arasında seyahat süresi de katamaranla 25 dakika, feribotla ise yaklaşık 45 dakika… Ayrıca yine adadan, haftanın belli günlerinde, iç hat olarak Atina’ya veya kuzeyde Midilli, Limnos veya Kavala’ya ulaşabiliyorsunuz. Tüm bunların dışında şehir merkezine 4 km uzaklıkta bir de uluslararası havalimanı bulunuyor (kodu JKH).

Adaya gitmek için en şahane zaman ne zaman derseniz bunun sizin taleplerinize göre değişebilecek bir tercih olduğunu söylerim. On beş tane mavi bayraklı plajı olan Sakız, Kuzey Ege Adaları içinde, deniz turizmi açısından önemli bir ada… Bu yüzden yaz tatilleriniz için bir planlama yapabilirsiniz. Bunun dışında yüksek sezondan çıkınca, kendine has bir sessizliğe bürünen adanın köylerini tam anlamıyla hissetmek için sonbahar ya da özellikle kış aylarını da düşünebilirsiniz. Ancak adanın ülke çapında en meşhur olduğu zaman Paskalya zamanı… Zira Paskalya’nın son gününde, Vrontados köyünde, Hz. İsa’nın dirilişini kutlamak için iki kilise arasında roket savaşları yapılıyor -ki bu gerçek bir klasik… 

2- Nerede kalmalı?

Sakız, büyük bir ada değil. Bu yüzden merkezi bir yerde olup kiralayacağınız araçla adayı gezmeniz bence en optimum karar olacaktır. Bu yüzden de tavsiyem adanın başkenti… Adaya ulaştığınızda, liman çevresinde birçok opsiyon bulmanız mümkün. Ama manzara açısından tartışmasız, en iyisi Chandris Hotel… Ancak eğer kafa dinlemek istiyorsanız yaz-kış Mesta köyündeki taş evlerde, deniz tatili yapmayı hedefliyorsanız da Karfas bölgesinde konaklayabilirsiniz. Şehir içinde başka alternatif ararsanız da sahilde limanı saran caddenin -Leoforos Egeou- ara sokaklarından uzaklaşmayın derim.

3- Nerede yemeli?

Öncelikle söyleyeyim; bu kısımda yalnızca şehir merkezinde, benim yemek yemekten en keyif aldığım mekanlar olacak. Bu arada kırmızı renkli tüm linklerde de mekanların adreslerini bulabilirsiniz. 

Önce kahvaltıyla başlayalım. Eğer Hotel Chandris‘te kalıyorsanız zaten adada bulabileceğiniz en zengin otel kahvaltısına sahipsiniz demektir. Ama başka bir otelde ya da belki kiralık bir evdeyseniz ve adada da market alışverişine girişecek kadar uzun kalmıyorsanız; size kesinlikle sahilde minik bir yürüyüşle ulaşabileceğiniz Everest‘i tavsiye ederim. Burası ülke çapında, başarılı bir zincir. Yani gayet sandviçinizi, kahvenizi alıp denize karşı bir yerlerde oturup sahilin keyfini çıkarabilirsiniz. Eğer “sen bize biraz daha ‘az sağlıklı’, geleneksel şeyler öner” diyorsanız o zaman da adresiniz kesinlikle Ahni kai Kanela olmalı. Zira bol yağlı, leziz börekler yapıyorlar. Üstelik porsiyonları yarı kıymalı, yarı peynirli vs diye bölebiliyorsunuz da… Ayrıca burası bir de meşhur Sakız lokmasını tatmak için en başarılı adreslerden… Bu yüzden akşam üstü tatlısı için de uğrayabilirsiniz.

Öğle veya akşam yemeği için yine merkezde, benim de sevdiğim, üç başarılı mekan önereceğim. İlki Kentriko. Devasa porsiyonları ve merakla hazırlanmış tabakları olan ve adada ilk denenmesi gereken yerlerden biri kesinlikle burası… Deniz ürünü de tercih etseniz, et de tercih etseniz pişman olmayacağınızı söylemek isterim. Üstelik şahane deniz manzarası da cabası… İkincisi To Tsikoudo. Burası da klasik Yunan mutfağından yemekleri tadabileceğiniz bir yer. Ama bence Kentriko’dan sonra, değişiklik için gidilebilir. Benim gözümde ondan bir seviye altta. Üçüncüsü ise muhteşem ve elegant Kardamo. Burası gerçekten şehir merkezindeki en şık yerlerden biri… Yunan mutfağının çok hoş ve yaratıcı sunumlarını deneyimliyorsunuz. Ancak rezervasyon gerekebilir. Bir de kıyafet konusunda da hafiften özenli olmakta fayda var. Fiyatlar diğerlerine göre biraz daha yüksek; ama bence kesinlikle farklı bir deneyim olacağı için denenmeli. 

Benim önceliğim Yunan mutfağı olurdu ama siz sıkılırsanız ve bir değişiklik isterseniz de Spontini‘nin pizzasının ve Doggy Style‘ın hot doglarının adada çok meşhur olduğunu söylemem lazım. Tabii Yunanistan’ın Mc Donalds’ı/Burger King’i diyebileceğimiz fast food zinciri Goody’s de bir alternatif olabilir. Yapılması gereken bir diğer önemli şey de Pagotomania‘da dondurma yemek… Sakın atlamayın 😉 Kahve içmek içinse gözünüze kestirdiğiniz herhangi bir yerde mola verebilirsiniz.

4- Nereleri gezmeli?

Şehir merkezinde nereleri gezmeli?

Şehir merkezinde, günümüzde Bizans Müzesi olarak hizmet veren Mecidiye Camii, bahçesindeki Mecidiye Çeşmesi ve caminin tam karşısında, Vounaki Meydanı’nda bulunan Hamidiye Çeşmesi ile meydanın kuzeybatısında yer alan Melek Paşa Çeşmesi ve yine Mecidiye Camii’nin karşı çaprazındaki sokakta bulunan ve günümüzde Belediye Sanat Galerisi olarak hizmet veren Kaptan Paşa Hamamı merkezde küçük bir yürüyüşle görülebilecek Osmanlı eserlerinden… Eski Müslüman Mahallesi olan ve günümüzde Frenk Mahallesi olarak bilinen bölgede bulunan Osmaniye Camii de yürüyerek görülebilecek bir başka nokta… Bu arada Bizans Müzesi’ne ve Belediye Sanat Galerisi’ne giriş 2 € iken Osmaniye Camii’ni ziyaret ise ücretsiz. Eğer limanın arka tarafında kalan kale içi bölgesine girerseniz orada da Sakız Rüştiyesi’ni (günümüz Eski Eserler Müdürlüğü), Süleymaniye Camii’ni (günümüz Agios Giorgios Kilisesi), Bayraklı (Hamidiye) Camii’ni ve Hacı Abdurrahman Paşa Hamamı’nı görebilirsiniz.

Merkez dışında nereleri gezmeli?

Sakız, Ortaçağ kale köyleri ile klasik Kuzey Ege Adaları’ndan farklı nitelikte bir ada… Bu bağlamda çevresi kalın bir duvarla çevrili olan ve giriş-çıkış kapısı bulunan Mesta köyü bence ilk gidilmesi gereken yer. Bir başka önemli Ortaçağ köyü ise tüm binaların üzerine siyah-beyaz geometrik şekiller kazınmış olan Pirgi… Bir diğer Ortaçağ köyü olan ve bir tepeye konuşlanmış olan Anavatos ise günümüzde terk edilmiş. Bu yüzden çok çok gizemli ve kesinlikle ziyaret edilesi…

*Bu arada Anavatos’a Bizans kökenli oluşu ve yerleşimi itibariyle “Ege’nin Mistrası” deniyor. Mistra neresi mi? Bilmiyorsanız sizi şöyle alalım ☺️

Bu en klasik üç Ortaçağ köyü dışında, Armolia da seramik işlerini incelemek için uğrayabileceğiniz bir başka köy… Köylerden başka nereye gidebiliriz derseniz bence ilk sırayı Damla Sakızı Müzesi‘ne vermelisiniz. Pirgi köyüne çok yakın bir noktada bulunan bu müzede damla sakızının hikayesini aşama aşama görebilir ve marketinden alışveriş de yapabilirsiniz. Gidilecek bir başka önemli yer de adanın tam merkezindeki, mozaikleriyle ünlü, 1990 yılından beri de UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde bulunan Nea Moni Manastırı… Tüm bunların ardından eğer vaktiniz kalırsa, bugün adanın zenginlerinin yaşadığı Kambos bölgesine uzanıp eski ve yeni konakları incelemeye dalabilir ya da şehrin kuzeyindeki Vrontados bölgesinde, adanın sembolü haline gelmiş olan değirmenleri görmeye gidebilirsiniz.

Tarihi bir tarafa bırakırsak, yukarıda da belirttiğim gibi, Sakız’da on beş tane mavi bayraklı plaj var. Bunları daha önce yazdığım şu yazıdan inceleyebilirsiniz. Ancak ada genelinde kumlu veya çakıllı toplam yüze yakın plajın bulunduğunu, bunlardan en en en meşhurunun ise siyah taşlarıyla bilinen Mavra Volia olduğunu söylemek yanlış olmaz sanırım. Yani eğer geniş geniş vaktimiz var diyorsanız, listeyi önünüze alıp haritanızı da açıp plajları da gezebilirsiniz.

5- Dönerken ne almalı?

Eee en birinci cevap tabii ki damla sakızı ☺️ Eğer damla sakızının kendisi ile yetinemezseniz sakız likörü ve sakız macunu (υποβρύχιο-ipovrihio) da almalısınız. Klasiklerden farklı şeyler deneyelim derseniz de sakız aromalı kahveleri (Yunan kahvesi, filtre kahve ya da espresso kapsülleri) ve çayları (siyah ve yeşil) önerebilirim. Daha da ileri gidelim diyorsanız, damla sakızı aromalı zeytinyağı da bulmanız mümkün. Bu arada alışverişlerinizi en kolay yapacağınız yer ise sahilde, Leoforos Egeou üzerindeki Mastiha Shop…

Damla sakızı dışında, Sakız Adası’nda aşırı meşhur olan bir başka ürün de reçel… Eğer seviyorsanız, burada envai çeşit reçel bulabilirsiniz. Reçeller için en iyi adres ise yine satış ofisi sahile çok yakın olan Korakis Marinos… 1935’ten beri faal olan bu işletme gerçekten bir Sakız klasiği… Türkiye’de de sıkça yapılan meyve reçellerinden farklı olarak karpuz, kestane, ceviz, fıstık, limon, domates ve patlıcan reçeli üretiyorlar.

Bunların dışında adanın meşhur bir başka ürünü de iki çeşidi olan (inek ve keçi sütlü) mastelo peyniri. İnek sütüyle üretileni sert olduğu için ızgara ya da saganaki yapmakta kullanabilirsiniz. Keçi sütüyle üretileni ise daha yumuşak dokulu olduğundan uzo/rakı yanında tüketebilir ya da böreklerde, yemeklerde kullanabilirsiniz.

✍🏻 İşte benim Sakız’a dair hap listem bu şekilde. Umarım seyahatinize faydalı olabilir ve bu listeyle anılarınıza biraz da olsa renk katabilirim. Bu arada, Instagram‘da adadan yaptığım tüm paylaşımları #sakizdannotlar hashtaginde inceleyebilirsiniz. Şimdiden keyifli seyahatler ☺️